Tuyển dụng
Bộ phim mang đậm văn hoá Việt dưới bàn tay nhào nặn của một đạo diễn người Mỹ đang cho thấy sức chinh chiến mạnh mẽ trên đường đua phòng vé dù khai thác một đề tài “khó ngấm” đối với khán giả.
Toàn cảnh câu chuyện trong Đêm tối rực rỡ bắt đầu với hình ảnh của một đám tang ngỡ sẽ tràn ngập những tiếc thương, đau khổ vì sự ra đi của người đã khuất. Thế nhưng, đằng sau hình ảnh kèn trống rình rang với vẻ hào nhoáng phù phiếm ấy lại hiện lên câu chuyện mang đầy giá trị mục rũa bên trong. Đó là bi kịch gia đình, là hệ quả của nạn bạo hành trong hôn nhân.
Đêm tối rực rỡ là tác phẩm hiếm hoi khai thác văn hóa ma chay của người Việt. Đáng nói, một đề tài đậm chất văn hoá này lại được khai thác dưới góc nhìn độc đáo của đạo diễn người Mỹ Aaron Toronto. Đạo diễn Aaron Toronto đã có khoảng thời gian gần 20 năm sinh sống và làm việc tại Việt Nam. Ông cùng vợ là nữ diễn viên chính kiêm biên kịch Nhã Uyên đã dành nhiều năm để tìm hiểu, nghiên cứu về tập tục làm tang lễ của người miền Nam trước khi chính thức bấm máy.
Bộ phim mở đầu bằng một đám tang rình rang của nhà ông Toàn (Kiến An) - người đàn ông gia trưởng, trọng nam khinh nữ và có xu hướng bạo lực gia đình khi nhiều lần đánh mắng vợ con một cách thậm tệ trong quá khứ. Gánh nợ "còng lưng", ông Toàn vẫn mang cái "sĩ diện hão", tổ chức một đám tang cho ba ruột thật linh đình. Thế nhưng, đằng sau cánh cổng bề thế của tang gia, bọn chủ nợ đang ngấp nghé rình rập và muốn xử gọn cả gia đình ông Toàn nếu như không trả nợ trước 6 giờ sáng hôm sau. Khung cảnh đối lập trong sáng - ngoài tối, chẳng biết được khi nào những ánh đèn rực rỡ mà ông Toàn cố gắng xây dựng sẽ bị "nuốt chửng" một cách gọn ghẽ.
Có mặt tại đám tang còn có sự xuất hiện của 3 người con nhà ông Toàn là Kim Hoàng (Vũ Xuân Trang), Xuân Thanh (Nhã Uyên) và Kim Bảo (Kim B). Trở về nhà sau nhiều năm không gặp để tham dự tang lễ của ông nội, mỗi người lại mang trong mình suy nghĩ, hoàn cảnh khác nhau. Dù bề ngoài hào nhoáng, nhưng người thì vừa mới ly hôn chồng đại gia, người mắc vấn đề về tâm lý bởi những ám ảnh gia đình trong quá khứ, người bỏ nhà, nghiện ngập,... Một đám tang khơi lên những nỗi thống khổ sâu kín nhất giữa các thành viên trong gia đình, và đứng trước khoản nợ khổng lồ từ ba, các con đùn đẩy nhau vì ai cũng mang trong mình những uẩn khúc khó nói thành lời. Đằng sau ánh đèn rực rỡ, tiếng kèn trống rình rang cùng sự mất mát, tang thương nhưng điều đó chẳng còn nghĩa lý gì khi buổi tối đã trở thành quả bom nổ chậm đối với gia đình ông Toàn.
Một điều dễ dàng nhận thấy, Đêm tối rực rỡ có chủ đề khai thác giống với Bẫy ngọt ngào khi cùng phơi bày thực trạng bạo hành gia đình. Bộ phim cũng mang chung đề tài với Người lắng nghe: Lời thì thầm khi kêu gọi nâng cao ý thức về bệnh trầm cảm. Đáng nói, ở Đêm tối rực rỡ, hai vấn đề thời sự gộp thành một tác phẩm và đưa vào chủ đề văn hóa ma chay đầy độc đáo.
Tang ma vốn là phong tục lâu đời của người con đất Việt thể hiện nét đặc trưng riêng. Bộ phim đã khai thác tường tận về nét văn hoá tiêu biểu này từ bối cảnh, ánh sáng cho tới âm thanh hay các chi tiết như đọc kinh, vái lạy, thói quen đánh bài,... trong tục lệ đám tang của người miền Nam. Điều này cho thấy sự am hiểu của một đạo diễn người Mỹ đối với văn hóa Việt.
Có thể nói, sự thành công của bộ phim Đêm tối rực rỡ phần lớn nhờ vào hiệu ứng truyền miệng từ khán giả, "tiếng lành đã đồn xa". Những đánh giá tích cực từ khán giả đã bù đắp cho việc bộ phim thiếu vắng những cái tên nổi bật của làng điện ảnh hay không lựa chọn xây dựng một đề tài đại chúng hơn.
"Diễn xuất trong phim này là một điểm cộng lớn. Có lúc, tôi tưởng nhân vật đang là một ai đó sống ngay trong khu xóm ngoài đời của mình. Giữa bối cảnh có nhiều sự kiện liên quan đến trầm cảm, nhân vật của Nhã Uyên thu hút sự chú ý của tôi từ đầu phim". Đó là nhận xét của nhạc sĩ Hamlet Trương khi đánh giá về bộ phim Đêm tối rực rỡ.
Đêm tối rực rỡ nhận về nhiều lời khen bởi cách xây dựng, khai thác rất tốt, sâu sắc vấn đề tâm lý trong mỗi nhân vật. Chọn đề tài đậm màu sắc văn hóa với những ý tưởng và concept không phải quá mới, song lại lột tả được khung cảnh đám tang rất đặc trưng của vùng Nam Bộ Việt Nam, đặc biệt là dưới góc nhìn của một người gốc Mỹ.
Bộ phim có hay nhưng chưa trọn vẹn bởi vẫn còn không ít những hạn chế. Đạo diễn Aaron Toronto đã quá ôm đồm, "gồng mình" phô trương về những bi kịch với cách thể hiện đầy ồn ào, căng như dây đàn từ đầu đến cuối làm cho mọi thứ không còn được tự nhiên, chân thật. Phản ánh những mặt tối, tệ nạn xã hội, góc nhìn của bộ phim khá tuyến tính và lạnh lùng khi hầu hết các tuyến nhân vật đều chỉ trưng ra bộ mặt vô cảm.
Đặc biệt, nhiều người cho rằng, phần thoại của phim không được tự nhiên. Nhiều tình tiết trong phim xử lý vụng về, thiếu logic với nhịp điệu nhanh khiến khán giả không thoả mãn. Điều này cho thấy sự non tay của biên kịch và chưa thật sự là một người từng trải sâu sắc. Đêm tối rực rỡ lôi ra được những vết thương trên bề mặt nhưng không có cách nào để cắt bỏ được nó để chữa lành. Cách giải quyết ở phần kết như chỉ để cho xong chuyện khi khán giả chẳng thể cảm thông hay dành sự thương xót cho bất cứ nhân vật nào.
Không hoàn toàn trọn vẹn, song Đêm tối rực rỡ quả thật đã mang lại sự sống cho dòng phim độc lập tại Việt Nam. Những đề tài khó xem, khó ngấm khi được khai thác một cách hợp lý, thuyết phục hoàn toàn có thể thu hút được khán giả ra rạp.
