Tuyển dụng
"Cô giáo về nghỉ hè rồi không quay lại nữa mấy chú ạ. Đã 2 năm nay rồi. Mấy đứa nhỏ giờ không có cô giáo dạy, chỉ ở nhà chơi vậy thôi. Thương lắm nhưng cũng không biết làm sao", những dòng chia sẻ giản đơn chân thật nhưng lại khiến người đọc không khỏi nghẹn ngào.
Đó là câu chuyện trải nghiệm trong chuyến đi lên xã Háng Đồng, huyện Bắc Sơn, tỉnh Sơn La của anh Bùi Đức Dương (SN 1990). Trong dịp lên núi tìm hái trà cùng nhóm bạn, anh đã quen biết những con người nơi đây và lắng nghe câu chuyện của họ. Cả làng từ người già đến trẻ nhỏ đều nhớ thương cô giáo, dù đã 2 năm từ khi nghỉ hè không còn thấy cô quay lại nữa.
Lớp học đơn sơ nơi vùng cao.
“Khi ngồi đây và viết lại những dòng này, trái tim mình lại một lần nữa như có ai đó bóp nghẹt. Nỗi buồn, niềm thương cứ như chạm phải mạch nguồn mà thổn thức", anh Dương nghẹ ngào viết.
"Cảm giác đó không chỉ xảy ra với mỗi một mình mình. Nó hiển hiện nơi khoé mắt của những người anh em đi cùng, ngay cả với người anh rắn rỏi và dạn dày nhất cũng không thể cầm lòng. "Anh muốn khóc luôn quá khi nhìn và nghe kể chuyện về mấy em nhỏ này. Anh cũng làm cha, anh hiểu cảm giác nếu con mình phải chịu cảnh như này thì xót xa như thế nào".
Anh Dương cho biết anh vô cùng đau lòng khi tận mắt chứng kiến những đứa trẻ đang trong tuổi đến trường nheo nhóc bẩn thỉu nghịch ngợm bên hiên lớp học cũ. "Cửa lớp thì đã rào chắn lại, bên trong bàn ghế đã phủ bụi mờ và vứt chỏng chơ. Dấu ấn của lớp học còn lại chỉ là một chút vệt phấn trên chiếc bảng giữa phòng. Những đứa trẻ, mặt mũi nhọ nhem, quần áo vá víu chằng buộc xộc xệch, đầu tóc bê bết mồ hôi", anh tâm sự.
"Không xót xa sao được khi nghe lời gan ruột của những bậc cha mẹ nơi này. Dù lời than ấy được thốt lên bằng thứ tiếng Kinh chưa sõi, nhưng nỗi buồn thì không bớt đi một chút nào: "Cô giáo về nghỉ hè rồi không quay lại nữa mấy chú ạ. Đã 2 năm nay rồi. Mấy đứa nhỏ giờ không có cô giáo dạy chỉ ở nhà chơi vậy thôi ah. Thương lắm nhưng cũng không biết làm sao. Trước đây có cô giáo, chúng học cũng nhanh lắm. Tối về nghe chúng hát, hỏi ai dạy, chúng nó bảo cô Mỳ dạy đó. Hơn năm nay lúc nào bà con gặp cũng hỏi nhau, cô Mỳ lên chưa, cô Mỳ bao giờ lên vậy. Mấy đứa nhỏ nhớ cô, và bà con cũng nhớ cô lắm. Nhưng chắc cô không lên nữa".
Đã 2 năm, bọn trẻ con trong khu vực không được tiếp xúc với con chữ.
Theo người dân kể lại, Mỳ là cô giáo từ thị trấn Bắc Yên lên dạy các em. Ở đây chưa có đợt dạy tình nguyện nào vì đường xá rất khó đi, không tình nguyện viên nào tiếp cận được. Chỉ có hai lớp là lớp 1 và lớp 2. Từ khi lớp học không còn cô giáo, bàn ghế bám đầy bụi. Bà con phải rào cửa lại để tránh bị trộm bàn ghế. Họ ráng giữ gìn lớp học vì luôn mong ngày nào đó cô sẽ quay lại.
"Nhìn các em hết nghịch đất, trượt vỏ can rồi lại leo lên cây nhún nhảy... Mới nhìn ai mà không nghĩ ngay đến câu "Tuổi thơ dữ dội" mà người đời thường nói khi thấy những cảnh hồn nhiên này. Nhưng tuổi thơ của các em nhỏ nơi này đúng là dữ dội thật, nhưng dữ dội với những gian nan trong hành trình đi tìm con chữ, đi tìm lối thoát cho sự nghèo luôn lưu cữu truyền lại nơi bản quán quê hương mình”, anh Dương nghẹn ngào.
Lớp học bị bỏ hoang đã 2 năm nay.
Trường học gần bản nhất cũng cách 30km. Đường đi phải xuyên qua rừng già, khu rừng bảo tồn có nhiều cây to ngã đỗ chắn lối đi. Trẻ em lớp 1 đến lớp 4 không tài nào đi nổi.
Dương chia sẻ câu chuyện này với anh cán bộ xã Háng Đồng Mùa Nhè Di, anh cũng bộc bạch chân thành: "Bản Háng Đồng C và Làng Sáng hiện là hai bản khó khăn nhất của cả tỉnh Sơn La chứ không chỉ riêng của huyện Bắc Yên này. Cái khó của bản là nằm sâu trong rừng và lại là rừng bảo tồn nếu làm đường lớn thì vướng bên bảo tồn vì họ cho rằng nếu làm đường lớn thì là "vẽ đường cho hươu chạy", dọn đường cho lâm tặc trộm gỗ gây mất mát tài nguyên và làm mất cân bằng hệ sinh thái. Vì vậy hiện chỉ hi vọng xây dựng được điểm trường cho các em và vận động được cô giáo về bản mang con chữ về cho các em thôi".
Đến bản nhìn các em nhỏ nheo nhóc, lấm lem bùn đất chơi trên nền gạch, ai hỏi gì cũng ừ ừ, cười cười, rồi ngượng ngùng không ra lời khiến Dương nghẹn ngào: "Bọn trẻ đang học thì cô đi mất, chỉ hiểu chút chút tiếng Kinh chứ không nói được. Giờ trong các buổi nói chuyện, mọi người vẫn thường nhắc về cô. Ai cũng nhớ tháng ngày có cô giáo chỉ dạy tỉ mỉ o a những con chữ, những buổi học chỉ có bảng xanh phấn trắng và nụ cười hồn nhiên vui sướng của tụi nhóc mà thôi"
Ảnh: Bùi Dương.
