Thời của TVB với chuỗi ngày xếp hàng ở hàng băng đĩa chờ thuê từng tập về đã qua. Thời các gia đình ngồi canh khung giờ trưa để vừa ăn, vừa xem phim bộ trên VTV3 cũng không còn. Và, cả thời chúng ta quây quần trước tivi, trong tiếng nhạc rề rà của Cô Dâu 8 Tuổi cũng sắp trôi vào dĩ vãng.

Dịch Covid- 19 đang đẩy quỹ thời gian nhàn rỗi lên một tầm cao mới, khiến người ta dành nhiều thời gian hơn cho các phim bộ. Và mới nhất, Netflix cũng thừa nhận việc nhiều người phải ở nhà đã khiến lượt sử dụng dịch vụ tăn lên hơn 50%, để rồi họ phải cân nhắc giảm băng thông nhằm tránh quá tải.

Nhưng, không phải đến chờ giờ, chúng ta mới nhận ra: các bộ phim nhiều tập trên nền tảng trực tuyến đang được khán giả vô cùng yêu thích bởi tính thời điểm và sự gắn kết với mọi thời điểm của chúng. Thực ra, xu thế ấy đã phát triển từ gần chục năm qua và ngày một tăng dần.

Để hiểu được sức hút của những bộ phim dài tập trên nền tảng trực tuyến này, cần nhìn lại quá khứ một chút.

Thập niên 80 và 90 của thế kỷ trước, khi mà người người, nhà nhà đổ xô sắm đầu băng hình rồi xếp hàng để thuê phim bộ về “cày”, câu chuyện về những đầu máy video (sau đó là VCD, DVD) là câu chuyện riêng của những gia đình có điều kiện.

Rồi những năm tiếp theo, khi truyền hình dần “phủ sóng” rộng khắp, thời lên ngôi của những Phía Trước Là Bầu Trời, Đồng Tiền Xương Máu, Gia Đình Là Số 1… vẫn bắt người ta phải chực trước TV, quên là mất, khỏi xem lại. Ở thời điểm ấy, quang cáo thích gắn bao nhiêu thì gắn, một tập phim tầm 30 đến 45 phút, muốn xem hơn cũng không được, muốn mặn mà nữa cũng không xong. 

Còn bây giờ, ở thời đại của Internet, mọi thứ dường như đã bày sẵn và chỉ việc chọn.Các nền tảng xem phim đã quá phong phú.Phim bộ hiện tại thường đa phần đều đầy đủ trên digital, kể cả những bộ phim hot nhất cũng ra tập rất nhanh, 1, 2 tuần là chiếu trọn bộ.

Chỉ cần một cú click, chúng ta tha hồ chọn phim nào ha, phim này chưa ra tập tiếp thì lại xem phim khác, một lần xem vài bộ là chuyện bình thường. Không thích xem quảng cáo thì đơn giản thôi, cài vài tool để chặn quảng cáo hay trả ít tiền cho việc không bị gián đoạn bởi mấy câu PR hay TVC ngớ ngẩn của các nhãn hàng. Không thích ai thì một cú click tiếp là dư sức chuyển cảnh đến khúc mình thích xem. Xem lại cảnh mình thích cũng vậy, chụp màn hình lưu lại thứ mình thấy thú vị còn nhanh hơn. 

Phim bộ còn đa dạng và thông minh đến mức sort sẵn cho bạn những thể loại phim, những thứ sở thích, tổ hợp phim của diễn viên hay là vài thứ theo sở thích mà đến bạn cũng không biết vì sao những cái “suggested” đó lại hợp với mình đến như vậy. Hóa ra, công nghệ trực tuyến có vẻ hiểu bạn hơn cả bạn nghĩ. 

Nói về nền tảng cung cấp phim không chưa đủ. Phim bộ của hiện tại còn là một bước tiến của cách mà nền công nghiệp giải trí này tâm chính xác đến nhu cầu cuả người dùng. Phim thì nhiều, thể loại càng nhiều hơn, diễn viên mới thì không đếm xuể, diễn viên cũ cũng chịu khó hoà nhập lắm.

Rồi mỗi một tập phim bộ bây giờ đều dễ hiểu và có thể nói là rất giống phim điện ảnh nhờ những bước tiến của công nghệ. Thời hiện tại là thời của vẻ ngoài, của sự hào nhoáng, bóng bẩy và đẹp đẽ nhưng lại cũng phải có sự chỉn chu và hơi chiều sâu, có thông điệp, điều này phim bộ cũng làm tốt nốt.

Ai bảo một bộ phim cần nhiều thông điệp? Phim ngôn tình chỉ cần một công thức là đẹp, là hơi có tí màu sắc mộng mơ, tí tiền, tí diễn viên đẹp, tí kịch tính hời hợt là người ta cũng chấp nhận và sốt theo nó với 1 cái tặc lưỡi “xem giải trí thôi mà”.

Phim bình thường đề tài xã hội khô khan? Các phim bây giờ khéo lắm. Người ta rất giỏi trong việc dùng một người đẹp mắt diễn lại những tình tiết vốn dĩ rất phổ biến và luôn được truyền tai nhau trong cuộc sống hiện tại – để rồi dễ lấy được lượt like của người dùng hay việc tag người xung quanh vào với những lời cảm thán vui vẻ: “y chang tao đây”, “tôi thấy mình trong đó. 

Bạn cần những thứ sâu sắc hơn? Phim bộ giờ cũng tân tiến lắm. Bạn ở độ tuổi nào? 16 mơ mộng, 20 chật vật hay 30 nhập nhằng - phim nào cũng có dành riêng cho bạn. Công nghệ 4.0 đề cao thứ gọi là content niches - một kiểu cung cấp nội dung sát với một tệp khách hàng nhất định, không cần phổ biến không cần tràn lan nhưng lại rất đúng cái một nhóm người cần và bạn trung thành với nó lúc nào mà không hay. 

Và cũng cần nói thêm, tâm lý chung của việc xem phim bộ là phải có bạn, có phường. Điều ấy đang dễ dàng hơn bao giờ hết. Không cần rủ rê đám nhóc trong xóm hay mấy bà chị quanh nhà xem cùng, cũng chả cần có dịp mới được cùng nói với nhau về một bộ phim hay đây, thời hiện tại là thời của mạng xã hội, của cộng đồng, của page, của group, của các kênh Youtube và cả TikTok.

Hãy lượn qua các page hoặc group mọc lên nhan nhản về những bộ phim đang hót. Admin các group ấy thì tinh tế và thấu hiểu lắm. Họ vừa giới thiệu phim hot, họ vừa cut cảnh hay chỉ cần xem 1 đoạn vài phút cũng đủ hiểu diễn biến chính của phim, họ còn khéo léo ghép lại theo từng cảnh nhưng lại vô cùng khớp chủ đề. Cứ đến tối thì mặc nhiên con người rảnh hơn, việc cầm điện thoại load feed và xem được liên tục nhiều đoạn cut về cái phim hot đang được bàn tán cũng trở thành một thói quen khó bỏ của nhiều người. Để rồi, xem xong, đó là là cau chuyện của những cơn bão comment, tag nhau qua lại, bình luận hay dở thực sự là một trận chiến, mạng xã hội.

Chẳng lạ về cách mà phim bộ chi phối người xem bây giờ. Cái gì cũng cần thay đổi để tồn tại và phát triển – để rồi luôn tạo ra một số lượng khổng lồ những người chấp nhận và tận hưởng sự thay đổi ấy trong hào hứng. Nếu mỗi giai đoạn phát triển của xã hội thường được đánh dấu bằng những hiện tượng mang tính cột mốc thì câu chuyện của phim bộ chính là một cột mốc - dù có thể ít được chú ý - về cách chúng ta tiếp cận với công nghệ và công nghiệp giải trí ở giai đoạn bây giờ.