Tuyển dụng
“Làm điều bạn thích là tự do. Thích điều bạn làm là hạnh phúc.”_Frank Tyger
Được ước tính sẽ chiếm khoảng 25% lực lượng lao động chính của xã hội trong 1 vài năm tới, Gen Z mong muốn và đang tìm kiếm điều gì ở nơi làm việc mà họ đánh giá là lý tưởng. Liệu đó có phải là nơi khác hoàn toàn so với những tiêu chuẩn của những thế hệ trước?
Gen Z muốn làm việc ở môi trường như thế nào?
Sinh từ năm 1997 đến năm 2012, Gen Z tại Việt Nam lớn lên trong một thời đại công nghệ không chỉ là những chiếc điện thoại cơ bản như thế hệ trước mà họ lớn lên cùng tốc độ hình thành và phát triển của công nghệ, kỹ thuật số, IA,... Họ sử dụng nhiều mạng xã hội hơn, tiếp cận với nguồn thông tin dồi dào hơn hẳn những thế hệ trước.
Cùng với đó là sự xuất hiện của dịch bệnh, phương thức làm việc từ xa thay thế cho việc đến văn phòng mỗi ngày. Nhiều tháng liền chôn chân ở nhà, địa điểm check in phòng khách - phòng bếp - phòng ngủ - phòng tắm nhưng với máy tính, điện thoại và mạng internet, Gen Z vẫn đảm bảo hoàn thành công việc. Thậm chí, còn tốt hơn khi đến văn phòng. Vậy điều gì sẽ níu chân họ tại công ty nếu phải dành 1/3 thời gian trong ngày ở đó.
Theo khảo sát của Decision Lab, hơn 75% Gen Z tại Việt Nam bày tỏ rằng sự thoải mái chính là yếu tố quan trọng nhất tại văn phòng. Như vậy, một văn phòng truyền thống với những sự chuyên nghiệp, có phần cứng nhắc, khô khan, thiếu thoải mái có còn hấp dẫn được lực lượng lao động trẻ này?
Văn phòng truyền thống, nơi mà những cuộc hội thoại trực tiếp diễn ra và đó là một trong những yếu tố khiến Gen Z cảm thấy không thoải mái. Chỉ 7.5% người được tham gia khảo sát của Dreamplex thích làm việc trực tiếp, mặt đối mặt. Do đó, nhắn tin trở thành cách giao tiếp ưa thích nhất khi Gen Z làm việc với đồng nghiệp và quản lý. 71% những người được hỏi trong cuộc khảo sát trên cho biết cách giao tiếp ưu tiên nhất để giữ liên lạc, trao đổi với đồng nghiệp là nhắn tin. Ngoài ra, Gen Z cũng khá ưa chuộng sử dụng email.
Sự thoải mái ở đây không đơn thuần ở mặt cơ sở vật chất như bàn ghế, thiết bị làm việc mà nó còn là cảm giác, bầu không khí lao động thoải mái. Các nhà quản lý Gen Y và Gen X cần phải thích ứng chính là một phần rất nhỏ lực lượng lao động mới trẻ tuổi này sẵn sàng với việc gặp mặt trực tiếp. “Tôi nghĩ chúng tôi thích thảo luận mọi thứ qua tin nhắn, bởi vì chúng tôi không thường trò chuyện khi mà không có thời gian để nghĩ về điều gì nên nói hoặc không nên nói” – chia sẻ của một Gen Z.
Gen Z thích làm việc tại văn phòng thoải mái, có quầy đồ ăn.
Việc cân bằng giữa công việc, cuộc sống, tinh thần và hỗ trợ an sinh được 64% Gen Z lựa chọn là yêu cầu cần có tại nơi làm việc. Một văn phòng lý tưởng là một văn phòng ngập tràn đồ ăn đối với nhiều Gen Z. Vào những giây phút chạy deadline căng thẳng, văn phòng có quầy đồ ăn nhẹ như snacks, bánh ngọt, hoa quả,... chắc chắn sẽ làm cải thiện tinh thần và hiệu suất lao động của các bạn trẻ. Khác biệt lớn so với thế hệ Millennials, theo thống kê có đến gần gấp đôi những người thuộc Gen Z mong muốn văn phòng có đầy đủ đồ ăn hoặc máy bán hàng tự động. 35% Gen Z tham gia khảo sát dành nhiều thời gian ăn uống, nghỉ trưa tại văn phòng của mình. Không những thế, họ cũng rất quan tâm tới văn hóa của công ty để quyết định xem mình có nên gắn bó lâu dài hay không và cũng là một cách để cân bằng giữa sức khỏe thể chất và sức khỏe tinh thần.
Không chỉ là những thiết bị công nghệ tân tiến mới có thể làm hài lòng Gen Z mà 65% lực lượng lao động mới này muốn có một văn phòng xanh và có không khí tự nhiên trong văn phòng. “Trong một năm bạn sẽ hít thở khoảng 2 triệu lần trong văn phòng của bạn. Vài CEO nhận ra rằng văn phòng đóng vai trò thiết yếu với tình hình kinh doanh của họ.” Joseph Allen, một giáo sư tại Trường Y tế Harvard cho biết.
Văn phòng đẹp cũng là một điểm cộng với Gen Z.
Đứng hạng 2 và hạng 3 trong top 11 yếu tố cần có ở một văn phòng hoàn hảo chính là tính chuyên nghiệp, hiện đại, sáng tạo khác hẳn với nhóm nhân viên thế hệ Millennials mong muốn một văn phòng làm việc có sự yên tĩnh và khả năng tập trung cao độ. Theo như cuộc bình chọn của Glassdoor vào năm 2018, Facebook đã đạt danh hiệu văn phòng làm việc lý tưởng nhất nước Mỹ bởi những góc làm việc độc đáo đầy tính nghệ thuật, những khu giải lao thư giãn giúp “hồi sức” và tái tạo năng lượng.
Hơn thế nữa, Gen Z khao khát được làm việc tại một văn phòng không chỉ đáp ứng những tính cách trên mà còn là nơi họ có thể khoe với bạn bè, check-in lên mạng xã hội, tự hào với mọi người rằng mình được làm việc tại một văn phòng siêu đẳng cấp.
Văn phòng “make by” Gen Z
Với những mong muốn như vậy, Gen Z có khá nhiều sự lựa chọn cho nơi làm việc lý tưởng của mình. Đó có thể là một công ty có văn phòng đẹp với trang thiết bị tiện nghi, hiện đại, hay một văn phòng ảo, hoặc tại co-working space, quán cà phê và thậm chí là ở nhà.
Văn phòng đẹp là là một không gian đẹp sẽ góp phần thúc đẩy đam mê, kích thích tư duy, óc sáng tạo đồng thời tạo tâm lý thoải mái, tập trung làm việc để đem lại kết quả làm việc nhiều hơn so với những văn phòng bừa bộ, chật hẹp. Ngoài ra, văn phòng đẹp chuẩn gu Gen Z còn giúp những bạn trẻ tự hào vào thúc đẩy việc tới văn phòng làm việc. Điểm hạn chế duy nhất ở những văn phòng tốt nhất và đẹp nhất là quy trình tuyển chọn nhân sự gắt gao khiến cho việc được gia nhập hàng ngũ nhân viên được trải nghiệm văn phòng “xịn” khó hơn rất nhiều lần.
Ảnh hưởng của đại dịch đã xuất hiện dịch vụ văn phòng ảo với khả năng vừa kinh doanh đa quốc gia tại nhà mà vẫn hạn chế tối đa khả năng lây nhiễm dịch bệnh. Văn phòng ảo đối với Gen Z sẽ là một sự lựa chọn thú vị bởi không cần di chuyển mà vẫn có thể làm việc. Tuy nhiên, với loại hình văn phòng này, sự tương tác trực tiếp, gắn kết và văn hóa doanh nghiệp sẽ khó được hình thành bởi mọi người đều trao đổi với nhau qua thế giới “ảo”.
Ngoài ra, làm việc tại nhà cũng là một hình thức dần trở nên phổ biến theo xu hướng làm việc online do ảnh hưởng của COVID-19. 53% Gen Z tham gia khảo sát chắc hẳn rất hài lòng và cảm thấy thoải mái, linh hoạt khi có thể làm việc tại nhà, họ có thể tự do điều chỉnh giờ giấc, nơi làm việc hay tranh thủ kết hợp nhiều công việc cùng một lúc. Thế nhưng, việc ở nhà có những hạn chế rất lớn như tỉ lệ mất tập trung cao (40%), không có tính kỉ luật (30%) hay khó có thể tương tác với bạn bè đồng nghiệp (16%).
Quán cà phê hay co-working trở thành những lựa chọn thay thế cho văn phòng truyền thống.
Cũng chính vì vậy, một bộ phận lớn Gen Z đã chọn lựa làm việc online tại các quán cà phê hoặc các co-working space, nơi họ cảm thấy đáp ứng được những yêu cầu về nơi làm việc của mình. Không còn sự lo lắng bị mất tập trung, thiếu tính kỉ luật hay wifi kém như làm việc tại nhà, Gen Z được hòa mình vào sự thoải mái cả về vật chất lẫn tinh thần, được linh hoạt cả về thời gian lẫn cách thức làm việc và có cả đồ uống và thức ăn ngon – một trong 6 yếu tố tạo nên nơi làm việc lý tưởng của Gen Z theo khảo sát của Dreamplex.
“Theo quan điểm của tôi, tính linh hoạt là chìa khóa của nơi làm việc mới. Tại đây, nhân viên có thể tùy chọn để làm việc ở bất cứ đâu mà vẫn có thể kết nối được với đồng nghiệp của họ. Nơi làm việc mới sẽ không còn là một địa điểm duy nhất mà là một hệ sinh thái những địa điểm khác nhau nhằm gia tăng tính thuận tiện, đa chức và vui vẻ.” - Hieu Tran, Giám đốc Nhân sự Elanco Việt Nam
LỜI CỦA NGƯỜI VIẾT
Với tốc độ thay đổi của xã hội và cá tính mạnh mẽ của Gen Z, có thể trong một vài năm tới, khái niệm văn phòng truyền thống sẽ trở nên xa lạ. Họ - lực lượng lao động tương lai mong muốn được học tập, rèn luyện và phát huy năng lực ở nơi mà họ cho rằng là thoải mái và linh hoạt hơn là “cứng nhắc” ngồi tại một địa điểm duy nhất trong nhiều giờ đồng hồ.
