Cảnh báo: Bụi mịn có khả năng gây hại khủng khiếp cho con người

18:20 29/03/2021

Hiện nay, vấn đề về môi trường đang ngày càng được thế giới quan tâm, bởi lẽ chúng ảnh hưởng vô cùng nghiêm trọng đến sức khỏe con người. Một trong những tình trạng đang khiến nhiều người lo ngại đó là việc không khí chứa quá nhiều bụi mịn. Theo nhận định của các chuyên gia, bụi mịn có khả năng gây nguy hiểm cho con người.

 
Bụi mịn trong không khí có ảnh hưởng rất nghiêm trọng đến sức khỏe con người. (Ảnh: Vietnamnet)
Bụi mịn trong không khí có ảnh hưởng rất nghiêm trọng đến sức khỏe con người. (Ảnh: Vietnamnet)

Theo nghiên cứu của GS Christopher J L Murray (Đại học Washington, Hoa Kỳ) và các cộng sự cho biết, hàng năm trên thế giới có đến 7 triệu người qua đời do ô nhiễm không khí (trong đó có ô nhiễm bụi PM2.5). Trong khi đó, số người không qua khỏi vì căn bệnh thế kỉ trung bình mỗi năm khoảng 1 triệu người (theo báo cáo của Chương trình Phối hợp của Liên Hợp Quốc năm 2018).

Đây là một chênh lệch rất lớn, cho thấy sự nguy hiểm khôn lường của ô nhiễm không khí, mà thủ phạm chính là bụi mịn. Chúng là những hạt siêu nhỏ bay lơ lửng trong không trung và không thể nhìn bằng mắt thường.

Bụi mịn sẽ có những kích cỡ khác nhau, có thể phân biệt bằng kí hiệu PM1.0 (có kích thước dưới 1 μm), PM2.5 (có kích thước 2,5 μm), thậm chí có cả bụi nano (≤ 0,1μm) với đường kính chỉ bằng 1/30 đường kính sợi tóc. 

 
Bụi mịn không thể nhìn thấy bằng mắt thường. (Ảnh: Sức khỏe và đời sống)
Bụi mịn không thể nhìn thấy bằng mắt thường. (Ảnh: Sức khỏe và đời sống)

Theo TS. Trần Thị Tuyết Hạnh, giảng viên chuyên ngành sức khỏe môi trường, trường Đại học Y tế cho biết mỗi ngày con người sẽ hít thở khoảng 10.000 lít không khí hoặc hơn, trong số này chứa vô vàn bụi mịn.

Thông thường nếu là bụi lớn, cơ thể chúng ta sẽ tự đào thải chúng ra ngoài, nhưng với bụi bé thì điều này không hề có tác dụng. Do kích cỡ rất nhỏ nên khi hít vào, bụi mịn có thể lắng đọng, thẩm thấu và đi sâu vào tận các phế nang trong phổi và máu.

Khi hít phải quá nhiều, con người sẽ tăng nguy cơ mắc các vấn đề sức khỏe, từ đó gây nên các bệnh nghiêm trọng về hô hấp, làm tổn hại các cơ quan quan trọng như tim, phổi... 

 
 Bụi mịn có rất nhiều trong không khí. (Ảnh: Nhân dân)
 Bụi mịn có rất nhiều trong không khí. (Ảnh: Nhân dân)

Đầu tiên, nói về vấn đề sức khỏe, ThS-BS Nguyễn Trọng An - Phó Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu và Đào tạo cộng đồng cho biết các loại bụi mịn càng nhỏ càng đặc biệt nguy hiểm vì không bị ngăn chặn bởi lông mũi, dịch nhầy ở mũi và phế quản.

Chúng có thể thoải mái tiến sâu vào phế nang, vượt qua vách ngăn khí - máu để đi vào hệ tuần hoàn và gây bệnh. Bụi mịn cộng với lượng lớn khí CO, SO2 và NO2 làm bít các lỗ trao đổi oxy, gây ra kích ứng mắt, mũi, họng, phổi... và sinh ra nhiều bệnh về hô hấp, nghiêm trọng nhất là ở trẻ em.

 
Bụi mịn sinh ra nhiều vấn đề hô hấp nghiêm trọng. (Ảnh: Pinterest)
Bụi mịn sinh ra nhiều vấn đề hô hấp nghiêm trọng. (Ảnh: Pinterest)

Chia sẻ với Lao động, ThS. Vũ Xuân Đán - Trung tâm Bảo vệ sức khỏe lao động và môi trường TPHCM cũng lên tiếng cảnh báo: "Bụi càng mịn có thể ảnh hưởng đến cấu trúc DNA, bởi sự mất cân bằng ôxy khiến các tế bào khỏe mạnh bị hủy hoại, ảnh hưởng đến sự chuyển hóa các chất hữu cơ của DNA. Các hóa chất trong bụi cũng ảnh hưởng trực tiếp đến cấu trúc DNA, gây ung thư phổi".

 
Bụi mịn còn có thể thay đổi DNA, gây ra hệ luỵ nguy hiểm. (Ảnh: VnExpress)
Bụi mịn còn có thể thay đổi DNA, gây ra hệ luỵ nguy hiểm. (Ảnh: VnExpress)

Không chỉ ảnh hưởng về sức khỏe, bụi mịn còn gây suy giảm trí nhớ ở con người. Bởi lẽ, khi chúng tác động xấu cho cơ thể sẽ kéo theo nhiều hệ luỵ đến hệ thần kinh, ảnh hưởng nghiêm trọng đến não bộ và gây suy giảm nhận thức, từ đó tăng nguy cơ đột quỵ, chứng mất trí nhớ và trầm cảm.

Các thông tin đời sống xã hội sẽ được liên tục cập nhật tại YAN!

CÁCH LÀM GIẢM NGUY CƠ HÍT BỤI MỊN

Bụi mịn là một trong những tác nhân gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe con người. Tại Việt Nam ta cũng có rất nhiều thành phố lớn có mức độ ô nhiễm không khí cao như Hà Nội, TP.HCM... Vì vậy, mỗi người dân nên biết đến những cách làm giảm nguy cơ hít bụi mịn dưới đây nhằm bảo vệ sức khỏe của chính mình.

Đầu tiên, mọi người cần phải tránh xa những khu vực có mức độ độc hại không khí cao như các nhà máy, xí nghiệp, công trường... Đồng thời, chúng ta phải giảm triệt để các nguồn phát tán bụi vào trong không khí như bếp than, bếp củi...

Các vật dụng, phương tiện thân thiện với môi trường nên được đề cao sử dụng. Ngoài ra, việc đeo khẩu trang lọc bụi chuyên dụng khi đi ra đường cũng rất cần thiết. 

Mọi người cũng nên tham khảo thêm cách chọn khẩu trang lọc tối đa bụi mịn.

>>> Xem thêm tại đây!