Câu chuyện âm nhạc “Thế giới ngầm” và sự biến chuyển tuyệt vời của Underground Việt những năm 2018

Underground không chỉ tạo ra ca khúc hit, phát hiện những giọng hát lạ mà còn tạo ra nhiều producer tài ba. Nổi bật nhất của Underground hiện tại, đó chính là Masew. Nhiều người gọi anh chàng là "phù thủy âm nhạc" thế hệ mới khi những ca khúc mà anh bắt tay sản xuất cùng đồng nghiệp đều trở thành hit lớn. “Những người thường xuyên có mặt trên các BXH thì khó gọi là Underground nữa”, nhận định ấy giờ đây liệu có còn đúng nữa khi anh chàng này đã chứng minh điều ngược lại. Ba ca khúc gây bão cộng đồng mạng cuối 2017: Túy Âm, Kém Duyên và Buồn của anh chính là minh chứng sáng rõ hơn cả cho tài năng của Masew. Dù liên tục chinh phục các bảng xếp hạng nhưng anh vẫn giữ được "chất" riêng của mình. Như vậy, không hẳn người nghệ sĩ Underground phải thay đổi, "mất chất" thì mới chinh phục được khán giả đại chúng.

Ngược lại, thay vì thay đổi để “chiều” theo thị hiếu số đông, những nghệ sĩ trẻ của Underground đã và đang tạo nên một thị hiếu mới cho công chúng. Đó mới là điều đáng để tự hào!

Trong bối cảnh thoái trào của dòng nhạc EDM, sự bão hòa của thể loại pop ballad và cả bolero, các tác phẩm của những bạn trẻ Underground ra đời như một làn gió được thay mới lại một cách hoàn hảo nhất, một tín hiệu đáng mừng cho nền âm nhạc nước nhà. Đến với âm nhạc bằng đam mê thuần khiết, nhưng sự lan toả của những sản phẩm “không đặt nặng danh lợi” ấy lại trở thành những đối thủ nặng kí và đáng gờm trên đường đua Vpop.

Tên tuổi của những nghệ sĩ Underground có thể còn mới mẻ, thậm chí lạ lẫm. Tuy nhiên âm nhạc và tinh thần của họ thì đã len lỏi vào đời sống và trở thành một phần không thể thiếu trong văn hóa thưởng thức âm nhạc của những người trẻ hiện đại. Giờ đây khi vào một quán cafe bất kì nào đó, những bản nhạc Underground thậm chí được mở nhiều không thua gì những ca khúc nhạc thị trường đình đám. Cũng giống như tôi, có lẽ những giai điệu có phần bất quy tắc, không giống ai và cũng không lặp lại khiến người ta tìm được nhiều cảm hứng hơn.

Tôi nghĩ trong nghệ thuật, chân lí “những điều từ trái tim sẽ đến trái tim” luôn đúng. Cách mà những người nghệ sĩ Underground giải phóng cái tôi nghệ thuật, đưa cảm xúc thực của mình vào bài hát khiến chúng dễ nhận được sự đồng cảm từ khán giả. Trong khi đó, ở những tác phẩm Overground hay Mainstream, tôi thường thấy ở chúng một lớp màn “cách điệu” rõ rệt. Dù giai điệu dễ nghe, ca từ dễ thuộc thì những sáng tác đó vẫn phải tuân theo những quy tắc, khuôn phép nhất định.

Trong khi đó, ở thế giới “lấm lem” của Underground, những người trẻ được tự do sống với bản ngã của mình, tự do vẫy vùng trong vô vàn cảm xúc hỗn độn, phức tạp. Niềm vui thật hơn, hạnh phúc đời hơn và nỗi đau của họ cũng dường như thấm hơn.

Âm nhạc của Underground giờ đây cũng được mong đợi, trông chờ không kém những ca sĩ thị trường dù họ không cần đến bất kì chiêu trò nào. Công chúng giờ đã trở thành kẻ sành nhạc, họ dần phát ngấy với hai chữ “chiêu trò” mỗi khi ra mắt sản phẩm của một vài nghệ sĩ ưa sự màu mè. Điều quan trọng nhất trong âm nhạc vẫn là tiếng gọi đồng điệu của tâm hồn, đó là lí do trong những buổi minishow của Vũ, Ngọt Band hay streetshow của Đen luôn trong tình trạng "cháy vé". Những căn phòng chật chội và nhiều bóng tối hơn là ánh đèn sân khấu, ca sĩ đứng vỏn vẹn trong một góc nhỏ rồi tất thảy cùng nhau hát lên những giai điệu của riêng họ.

Có thể âm thanh không phải tốt nhất, khán phòng cũng không mát lạnh và rộng rãi, họ chật kín người, đổ mồ hôi nhưng cả nghệ sĩ lẫn người nghe đều có được những phút giây cùng nhau thực sự ý nghĩa: “Thà một phút huy hoàng… Còn hơn le lói suốt bao năm qua!”

Sau cùng, trong mỗi thị trường, giải thưởng chính là bức tranh tổng quát để nhìn nhận lại cục diện chung. Không phải tự nhiên mà một đêm Gala vinh danh các nhân vật truyền cảm hứng cho cộng đồng lại đề cử và để cho các nghệ sĩ Underground toả sáng ngay trên sân khấu, các giải thưởng âm nhạc danh giá lại xuất hiện những hạng mục dành riêng cho giới Underground như Ca sĩ Underground được yêu thích nhất hay Sản phẩm âm nhạc Underground được yêu thích nhất. Thực tế này đã cho thấy rõ sự ghi nhận và trân trọng của khán giả và những người làm nghệ thuật chính thống dành cho các cống hiến của cộng đồng Underground với nghệ thuật nước nhà.

Tuy nhiên việc lan rộng mạnh mẽ của dòng Underground những năm này cũng đưa ra nhiều thách thức lớn của ngành âm nhạc giải trí khi có nhiều ca sĩ chưa đủ kinh nghiệm để biểu diễn trên sân khấu nhưng lại chạy khá nhiều show diễn khiến khán giả thất vọng ít nhiều. Đây cũng là điều mà cộng đồng Underground cần phải học hỏi, trau dồi thêm bản lĩnh sân khấu và năng lực chuyên môn hơn nếu muốn Overground để đến với số đông công chúng.

Những nghệ sĩ của Underground cũng đừng nên là những người “tử vì đạo”. Thay vì chì chiết, trách cứ những nghệ sĩ rời bỏ giới để Mainstream thì nên coi đó là một điều tất yếu. Như đã nói, ca hát giờ đã là một nghề, người nghệ sĩ không thể “ngồi hít không khí” mà viết nhạc được. Họ cần có khán giả riêng, sự nghiệp riêng và đó là lí do đến một mức độ nào đó, họ sẽ Overground. Như những trường hợp của Sơn Tùng M-TP, Karik,… khi trở thành ca sĩ biểu diễn, họ lại nhận phải vô số chỉ trích từ cộng đồng Underground. Tôi trộm nghĩ, như vậy chẳng phải là một điều không nên hay sao?

Bởi trong thời đại ngày hôm nay, Internet đã góp phần tạo nên cộng đồng Underground vững mạnh và cũng chính nó đẩy những “chiến binh” xuất sắc nhất bước ra vùng sáng của âm nhạc thị trường. Kẻ ở người đi, kẻ ẩn danh người nổi tiếng, tạo nên những dòng chuyển động ngược chiều trong Underground, nhưng tất cả đều gặp nhau ở tinh thần độc lập: Independent. Vì vậy, thay vì coi Underground là một trường phái âm nhạc, hãy rộng mở hơn và nhìn nhận nó như một “cái nôi” nuôi dưỡng những tài năng âm nhạc nước nhà. Sơn Tùng M-TP, Soobin Hoàng Sơn, Suboi, Hoàng Touliver, Tiên Tiên,… những tài năng đang đóng góp cho âm nhạc đại chúng ấy, chẳng phải tất cả đều từng trú ngụ dưới mái nhà Underground hay sao?